İşaret Zamiri Nedir ?
Kişi isimleri dışındaki bütün nesne ve kavram isimlerinin yerini işaret anlamıyla tutan kelimelere “işaret zamiri” denir. Hem işaret etmek, onu göstermek hem de isimin yerini tutmak isteyen bu işaret zamirleri hangileridir şimdi bu kelimeleri görelim:
Bu, Şu, O
Bunlar, Şunlar, Onlar,
Bura, Şura, Ora,
Burası, Şurası, Orası
Burada, Şurada, Orada
Buradan, Şuradan, Oradan
Burayı, Şurayı, Orayı
Buralar, Şuralar, Oralar
Öteki, Beriki, Karşıki
Bu gerçekten çok lezzetliydi. (Bu = Mantı)
Şunu çalabileceğim penayı nereye kaldırdın? (Şunu = Gitarı)
Orası Türkiye’nin en kalabalık şehridir. (Orası = İstanbul)
Ötekini giyersen daha dikkat çekici olabilir. (Ötekini = Ceketi)
Karşıki kiralık ise biz tutabiliriz. (Karşıki = Ev)
En büyük ozanlar burada yetişmiştir. (Burada = Kırşehir’de)
Eskiden şuralar uçsuz bucaksız tarlaydı. (Şuralar = mahalle)
Biri şunun fiyatını söyleyebilir mi? (Şunun = ayakkabının)
Yukarıda ve daha önceki bilgilerimiz doğrultusunda dikkat edilmesi gereken ve sorularda karşımıza çıkabilecek durumları sıralayalım arkadaşlar:
- İşaret zamirleri isim tamlamaları içinde kullanılabilirler.
Onun tuşları daha sertti. (Onun = Klavyenin = Tamlayan)
(Tyn) (Tnn)
- Hem işaret zamiri ve hem de kişi zamiri olabilen “O” kelimesi karıştırılmamalıdır.
O, sahnede kendinden geçebilecek kadar müziğe aşıktı. (O = İlker = Kişi Zamiri)
O, sahnede olması gereken en önemli malzemeydi. (O = Mikrofon = İşaret Zamiri)
- “Bu, şu” kelimeleri insan isimlerinin yerine kullanılsa dahi işaret zamiridirler, kişi zamiri olarak kabul edilmezler.
Resmi şu çizdi. (Şu = Ahmet ≠Kişi Zamiri= İşaret Zamiri)
- Hem işaret zamiri ve hem işaret sıfatı olabilen “bu, şu, o, öteki, beriki” gibi sözcükler karıştırılmamalıdır. Bu kelimelerin işaret sıfatı olabilmesi için isimle birlikte kullanılması, işaret zamiri olabilmesi için ise sadece ismin yerine geçmesi gerekir.
Annem, o sönmeden gitmeme izin vermedi. (Oraya = yangın = İşaret Zamiri)
Annem, o yangın sönmeden gitmeme izin vermedi. (O = Sadece havuzu işaret etme anlamında kullanılmış = İşaret Sıfatı)İşaret Zamiri ile İşaret Sıfatı Arasındaki Fark
ZAMİRLER KONUSUNUN TÜM BAŞLIKLARI
A. Sözcük Halindeki Zamirler
1-Kişi Zamiri
2-İşaret Zamiri
3-Belgisiz Zamir
4-Soru Zamiri
B. Ek Halindeki Zamirler
1-İyelik Zamiri
2-İlgi Zamiri